اكسیدان در صنایع بهداشتی و آرایشی:
اگر موی سیاه سر را با مخلوطی از 100 گرم آب اکسیژنه 30% و چهار قطره محلول 25% آمونیاک تر نمایند و پس از 10 تا 20 دقیقه با آب خالص و سپس با محلول اسید استیکدار بشویند، بور مایل به قرمز میشود.وجود آمونیاک از این جهت لازم است که آب اکسیژنه در حضور قلیاییها سریعتر اکسیژن میدهد و در نتیجه موها تندتر بور میشوند. مصرف مکرر آب اکسیژنه برای مو مضر است زیرا که مو را شکننده مینماید.
سفیدكننده و رنگبر:
از هیدروژن پر اكسید (آب اكسیژنه) برای سفید كردن چوب، خمیر كاغذ، الیاف پارچه، نخ ابریشم، پشم، مو و الیاف مصنوعی مانند نایلون (پلیاستر) استفاده میشود. این ماده همچنین میتواند با مواد شیمیایی دیگر واكنش نشان داده و رنگ آنها را تغییر داده یا از بین ببرد؛ برای نمونه، پتاسیم پرمنگنات یك جامد بنفشرنگ است كه در اثر واكنش با آب اكسیژنه در محیط اسیدی به رنگ صورتی تبدیل میشود.
در جنگ جهانی دوم آب اکسیژنه 85%برای اکسیداسیون سریع الکل در زیر دریاییها و موشکها مصرف میکردند. آب اکسیژن رقیق را برای قرقره کردن هم بکار میبرند
اثر پراكسید هیدروژن و ملاتونین بر بلوغ هسته ای اووسیت در شرایط برون تنی
عوامل مختلفی در محیط كشت مانند تعادل تغذی های و هورمونی و همچنین تن شهای متنوع مثل اكسیداتیو، گرما و ... در بلوغ آزمایشگاهی تخمك اثرگذار م ی باشند. كشت تخمك در محیط آزمایشگاهی به دلیل تغییر در شرایط رشد مانند افزایش نور، اكسیژن، غلظت بالای متابولی تها و سوبستراها سبب افزایش تولید رادیكال های آزاد در طول مدت زمان متابولیسم هوازی تخمك می شوند و در نتیجه تنش اكسیداتی و افزایش م ی یابد .رادیكال های آزاد، اتم ها یا مولكول هایی هستند كه به سبب دار ا بودن یك ی ا چند الكترون جفت نشد ه، از فعالیت زیادی برخوردارند و به دلیل داشتن تك الكترون، هنگام گردش خون ،می توانند به ماكرومولكولهای حیاتی مانند لیپیدها،، پروتئین ها،DNA جانداران و كربوهیدرات ها متصل شده و آسیب جبران ناپذیری وارد كنند.
(Reactive Oxygen Species)ROS شامل هیدروژن پراكساید، یون اكسیژن و هیدروكسیل رادیكال می باشد كه افزایش غلظت مولكول های ROS در محیط كشت سبب تنش اكسیداتیو شده و به غشای سلول و DNA آسیب زده و از طرفی سبب آپوپتوزیس خواهد شد .رادیكال های آزاد سبب از كارافتادن میتوكندر یها، آسیب RNA و DNA و پروتئین ها
می شود. كاهش غلظت مولكول های ROS در محیط كشت جهت بلوغ تخمك ضروری می باشد. سلول های كومولوس با فعالیت آنتی اكسیدانتی خود به كمك گلوتاتیون پراكسیداز و كاتالاز سبب خنثی شدن آسیب های ناشی از تنش اكسیداسیون می شوند.
یكی از را ههای كاهش تنش اكسیداتیو در محیط كشت آزمایشگاهی بلوغ تخمك، استفاده از آنتی اكسیدانت ها می باشد .ملاتونین، مهم ترین هورمون غده صنوبری، در ابتدا به عنوان هورمون موثر در فیزیولوژی تولید مثل، در حیوان هایی كه تولید مثل فصلی داشتند شناسایی شد.
اخیرا گزارش شده است كه ملاتونین بطور مستقیم رادیكال های آزاد را از بین می برد و بطور غیر مستقیم نیز با تحریك آنزیم های آنتی اكسیدانت، در از بین بردن رادیكا لهای پراكسید هیدروژن دو برابر قوی تر از ویتامین E عمل می كند. ملاتونین در برخی مواقع ممكن است سبب ترمیم برخی از مولكو لهایی كه اكسیده شده شود . بطور كلی ملاتونین بیوانرژتیك سلول را بهبود بخشیده، مكانیسم های ترمیم كننده ژنوم میتوكندری را فعال كرده و تولید ATPرا افزایش می دهد.
از طرف دیگر ملاتونین لیپید را در غشا، پروتئین را در سیتوزول و DNAرا در هسته از آسیب رادیكال های آزاد حمایت میكند. ملاتونین از طریقافزایش آنزی مهای اصلی آنتی اكسیدانت مانند گلوتاتیون ردوكتاز،گلوكز 6 فسفات دهیدروژناز سبب كاهش راد یكال های آزاد یا
ROS می شود و همچنین مولكولهای مخالف تنش اكسیداتیو را افزایش میدهد. برخی از اثرات ملاتونین از طریق غشامیانجی گری می شود و احتمالا گیرنده های غشایی و هسته ای در تسهیل اثرات آنتی اكسیدانتی ملاتونین درگیر میباشند بطوری كه ملاتونین به راحتی از غشاهای بیولوژیك وارد سلول شده وتاثیر می گذارد. پیشنهاد شده است كه بافت های حساس مانند تخمدان، بیضه، مغز استخوان و لوله های گوارشی كه در معرض تنش های اكسیداتیو قرار دارند می توانند به سرعت ملاتونین تولید نمایند.
تقلبات با استفاده از اب اکسیژنه:
برخی افراد سودجو، برخی مواد میکروب کش، سود، آب اکسیژنه و یا جوش شیرین و... را به شیر اضافه می کنند تا بار میکروبی شیر را پایین بیاورند و شیرشان را به شاخص های دریافت نزدیک کنند. دامداری های صنعتی کمتر اقدام به تقلب می کنند، بیشتر شیرجمع کن ها و دلال های شیر این تقلبات را انجام می دهد.
خیلی از شیرهایی که توسط مسوولین برگشت داده می شود توسط دلالان با قیمت پایین خریداری می شود و آنها با اضافه کردن سود، جوش شیرین و... بار میکروبی آن را به طور مصنوعی پایین می آورند و آن را با قیمت های بالاتر می فروشند. البته در حال حاضر روش های زیادی برای مشخص شدن تقلبات وجود دارد مثلا اگر کسی به شیر جوش شیرین اضافه کند با تست جوش می شود متوجه شد و اگر از ترکیبات سوءاستفاده کنند، باعث بالا رفتن نقطه انجماد شیر می شود. البته شناسایی برخی از تقلبات دشوار است. چون در حال حاضر تقلبات مضاعف و گاهی بیشتر صورت می گیرد. طوری که گاهی حتی با تست جوش نمی شود وجود جوش شیرین را تشخیص داد .
روش های زیادی برای تشخیص تقلبات در شیر شناسایی شده است، از جمله هیدروژن پراکسید (آب اکسیژنه ):
افزودن آب اکسیژنه به شیر باعث کند شدن رشد باکتری های شیر شده و ترش شدن شیر را به تعویق می اندازد .
روش تشخیص
5 میلی لیتر شیر را در لوله ی آزمایش ریخته و به آن 5 قطره پارافنیل دی آمین می افزاییم و سپس آن را به خوبی هم می زنیم، اگر شیر به رنگ آبی تغییر کرد به شیر، هیدروژن پراکسید افزوده شده است .
1 میلی لیتر از شیر مشکوک و یک میلی لیتر از شیر خام را به یک میلی لیتر محلول گایاکل در یک لوله ی آزمایش ریخته و به خوبی مخلوط می کنیم، در صورتی که آب اکسیژنه به شیر اضافه شده باشد، در مدت کوتاهی رنگ شیر صورتی می شود .
روشهای دیگر تشخیص هیدروژن پراکسید :
1) یدید پتاسیم را در مجاورت پراکسید هیدروژن اسیدی قرار داده و ید حاصله را با محلول استاندارد تیوسولفات تیتر می کنند.
2 KI + H2SO4 + H2O2 → K2SO4 + I2 + 2 H2O
2) از افزایش محلول آن به دی اکسید تیتانیوم در مجاورت اسید سولفوریک، رنگ مربوط به پراکسید تیتانیوم مشاهده می شود.
3) با محلول اسید کرومیک یا محلول اسیدی بی کرومات رنگ آبی تیره تولید می شود.