مهمترین اکسیدان شناخته شده برای موی انسان پراکسید هیدروژن است

رنگ موهای دایمی70-80% رنگ موهای به فروش رفته در بازار را به خود اختصاص می دهند که شستشوی موی سر با شامپو بر روی آن بی اثر است . رنگ مو می تواند از نظر ظاهری بصورت امولسیون یا پودر باشد . رنگهای دائمی عموماً حاوی رنگدانه های اکسید شونده هستند. این رنگدانه ها در مو نفوذ کرده و بعد اکسید می شوند و محصولی رنگین تولید می کنند . این محصول با پیوندهای شیمیایی یا به دلیل آنکه انحلال پذیری آن بسیار کمتر از مولکول واکنش دهنده است بطور دائم به مو متصل می ماند . رنگدانه های دائمی عموماً مشتقات فنیلن آمین سولفوریک اسید یا اسید پارافنیلن دی آمینو سولفوریک می باشد. ترکیبات موثر را در محلول آبی صابون یا پاک کننده شامل آمونیاک که محلول را قلیایی می کند بکار می برند . سپس ماده رنگینه با پروکسید هیدروژن ، اکسید می شود تا رنگ مطلوب تولید گردد . آمین ها معمولا اکسید شده و به ترکیبات نیترو تبدیل می شوند .

مکانیسم عمل رنگ کردن مو

دو ماده شیمیایی پایه در تمام فرآیند های رنگ کردن مو شرکت دارند. ماده اول پراکسید هیدروژن یا اکسیدان نام دارد . این ماده موجب حالت گرفتن مو و تثبیت رنگ آن می شود . استفاده از اکسیدان به مقدار زیاد سولفور مو را خارج می کند . هنگام شکستن پیوندهای شیمیایی مو توسط پراکسید مقداری گوگرد آزاد می شود که باعث ایجاد بوی خاصی می شود که این بو مشخصه موهای رنگ شده است . از دست رفتن سولفور مو نیز باعث زبری و نازکی تارهای مو می شود . در اکثر رنگ موها ، میزان اکسیدان 30 درصد یا کمتر است . ماده دیگر تشکیل دهنده رنگ مو آمونیاک نام دارد . این ماده قلیایی در نتیجه ترکیب شدن اکسیدان با رنگ اولیه مو ، بصورت کاتالیزور عمل و رنگ موها را روشن می کند . همچنین آمونیاک موجب جدا شده کوتیکول و نفوذ رنگ به درون پوسته مو می شود . در فرایند رنگ کردن مو با رنگ های دایمی کوتیکول ( پوسته خارجی مو) باز و شکافته می شود تا رنگ مو در داخل محور مو قرار گیرد . پس از باز شدن کوتیکول و بی رنگ شدن ملانین ، مولکولهای ریز رنگ دایمی وارد کورتکس شده و با کورتکس مو واکنش می دهد و حجم رنگدانه افزایش یافته و در زیر کوتیکولهای مو بدام می افتد . بیشتر رنگ موها در دو مرحله عمل می کنند ( این دو مرحله همزمان اتفاق می افتد) نخست رنگ اولیه مو را از بین برده و سپس رنگ جدید را جایگزین می کنند . انواع گوناگونی از الکلها و حالت دهنده ها نیز در تولید رنگ مو استفاده می شود . حالت دهنده ها کوتیکول مو را پس از رنگ کردن می بندند تا رنگ جدید پایداری بیشتری بدست آورد.

 

 بی رنگ کننده ها :

برای روشن ، بی رنگ و اکسید نمودن مو از یک عامل اکسید کننده استفاده می شود . برای بدست آوردن رنگ بهتر و شفاف تر و همچنین برای استفاده از رنگ های روشن و بلوند برای موها استفاده از بیرنگ کننده ها الزامی است به طوریکه حتی برای دوام بیشتر و نفوذ پذیری بیشتر رنگ موهای نیمه دائمی از بیرنگ کننده های استفاده می شود . این عامل اکسید کننده باید غیر سمی بوده و به طور تدریجی عمل کرده و حساسیت پوستی ایجاد نکند . مهمترین اکسیدان شناخته شده برای موی انسان پراکسید هیدروژن است . اکسیدان فرآورده ای است که به عنوان فعال کننده همراه فرآورده بیرنگ کننده مو و رنگ مو کاربرد دارد . اکسیدان می تواند به شکل مایع ، لوسیون و کرم باشد و با توجه به میزان پراکسیدان هیدروژن با درصدهای متفاوت تولید شود.

اکسیدان 6 درصد وزنی یا 20 حجمی برای بیرنگ کردن موهای ظریف دست ، صورت و موهای رنگ شده و آسیب پذیر استفاده می گردد و معمولاً برای استفاده در منزل مناسب می باشد.

ـ اکسیدان 9 درصد وزنی یا 30 حجمی که توصیه میگردد در آرایشگاه ها استفاده شود.

ـ اکسیدان 12 درصد وزنی یا 40 حجمی که فقط توسط افراد با تجربه و حرفه ای  در آرایشگاه ها استفاده میشود..

ـ اکسیدان مورد استفاده در رنگ مو و بیرنگ کننده مو می تواند حاوی مواد امولسیون کننده ( مومها ، الکلهای چرب اتوکسیله سولفاته شده ، اسیدهای چرب و روغنهای معدنی ) ، نرم کننده ( مواد فعال در سطح انیونی و کاتیونی و غیر یونی ) و پایدار کننده مناسب (استانیلید ، اسیدهای رقیق ، سیلیس کلوئیدی ، پاراهیدروکسی بنزوات و ... ) باشد.

مکانیسم عمل سفید کننده ها

قبل از اینکه سفید کننده بتواند رنگ مو را تغییر دهد اول باید به سطح زیر کوتیکول نفوذ نماید ، بنابراین عموماً سفید کننده با یک محلول قلیایی مخلوط می شود که این ترکیب قلیایی ( اغلب ترکیبات آمونیوم ) سبب تورم پولک های بخش کوتیکول مو شده و شرایط نفوذ به داخل مو را فراهم می کند . بعلاوه با باز شدن بخش کورتکس مو سبب ایجاد مکان مناسبی جهت جایگزین رنگدانه های جدید می گردد. سپس پراکسید هیدروژن و سفید کننده با ملانین ترکیب شده و در واکنشی برگشت ناپذیر پراکسید سبب اکسیده شدن ملانین و بی رنگ شدن آن می شود که در نتیجه رنگ سفید متمایل به زرد دیده می شود که همان رنگ اصلی و طبیعی کراتین است . علاوه بر این چون سفید کننده ها بیشتر با رنگدانه های تیره eumealnin وارد واکنش می شوند ممکن است سایه ای از رنگ زرد تا قرمز که مربوط به رنگدانه های تخریب نشده ( Phaeomalanin ) است باقی بماند. همچنین در صورتیکه مو قبلاً با رنگهای دائم یا نیمه دائم رنگ شده باشد ممکن است بخشی از رنگدانه های رنگ قبلی کاملا اکسید نشده و سبب ایجاد رنگهای غیر قابل پیش بینی پس از رنگ کردن موها شود.

اگر موهای شما خیلی زبر و مقاوم در برابر رنگ است شاید لازم باشد که قبل از رنگ کردن آنها را نرم کنید چون با نرم کردن ، لایه های کوتیکول رنگ را بهتر جذب می کنند.

در موهایی که 80 تا 100 درصد سفید شده اند ، ابتدا اکسیدان 20 یا 30 حجمی را مستقیماً روی موی سفید بگذارید و پس از 7 ـ 5 دقیقه بشوئید. بهتر است از جایی که سفید ترین موها را دارد شروع کنید و پس از شستن ، با حوله خشک کنید ، سپس از رنگی که یک درجه تیره تر از رنگ مورد نظرتان است استفاده کنید. برای بالا بردن قدرت جذب موی سفید توصیه می شود که مدت زمان گذاشتن رنگ را به حدود 45 دقیقه برسانید.ص/

دکتر مریم رمضانی صیاد ، کارشناس آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی گیلان

موضوعات مرتبط: اب اکسیژنه و سلامت بدن اب اکسیژنه...