هیدروژن پراکسید (پراکسید هیدروژن) یا آب اکسیژنه

ساخت وبلاگ
 
 

 

آب اکسیژنه,

هیدروژن,, پراکسید,, ( پراکسید,, هیدروژن,,) یا آب اکسیژنه, یک اکسنده قوی و ساده ترین پراکسید,, است.
 

مشخصات فنی

پراکسید,, هیدروژن,,

پراکساید به ترکیبات شیمیایی گفته می شود که دارای یک پیوند یگانه اکسیژن-اکسیژن هستند. پراکسید,,ها از جمله مشتقات پراکسید,, هیدروژن,, اند که در آن ها به جای هر هیدروژن,,، فلز یک ظرفیتی و یا دو ظرفیتی وجود دارد. پراکسیدها، فلزهای قلیایی و قلیایی خاکی با فرمول های مولکولی هستند. پروکسیدها بر مواد آلی حالت پاک کنندگی دارند و به همین علت در پاک‌کننده‌ها و ترکیبات رنگ مو کاربرد دارند. همچنین در صنایع پزشکی و صنایع شیمیایی و درفرآیندهای سنتزی گوناگونی استفاده می‌شود. پراکسید هیدروژن,,، ساده ترین پراکسید پایدار است. اکثر پراکسیدها ناپایدار و خطرناک هستند.
 

آب اکسیژنه, (پراکسید هیدروژن)


آب اکسیژنه, اولین بار در سال 1818 میلادی توسط دانشمند فرانسوی به نام لویس ژاکوس تنارد شناخته شد. این کشف توسط واکنش باریم پراکسید با نیتریک اسید صورت گرفت.
 
 
 
آب ‌ اکسیژنه, یک اکسنده یا اکسید کننده ی قوی است که به عنوان سفیدکننده و ضد عفونی کننده نیز استفاده می‌شود و دارای فرمول شیمیایی (H2O2) و وزن مولکولی 34.014 گرم بر مول می باشد و در هر غلظت غیر قابل اشتعال است. این ماده را با نام های هیدروژن پروکسید، هیدروژن پراکسید، دی هیدروژن دی اکساید و آب اکسیژنه, می شناسند. پراکسید هیدروژن مایع ناروانی است که کمی آبی رنگ می‌باشد که مقداری ویسکوزیته آن از آب بیشتر است. این ماده مزه تلخی دارد و کمی نیز اسیدی می باشد. آب اکسیژنه در آب به راحتی قابل حل می باشد.
 
 
 
پراکسید هیدروژن ناپایدار است و در حضور پایه یا کاتالیزور به آرامی تجزیه می شود. آب اکسیژنه در اثر گرما و قبل از رسیدن به نقطه جوش تجزیه می گردد و همچنین با گذشت زمان، به آب و اکسیژن تبدیل می‌گردد، که این عمل تجزیه در محیط بازی سریعتر و در محیط اسیدی کندتر از محیط خنثی صورت می گیرد. بنابراین باید آن را در محیطی خنک و تاریک نگهداری کرد، زیرا این ماده بسیار به نور حساس است و نور باعث تسریع در تجزیه آن می گردد. میزان تجزیه با افزایش دمای، غلظت و pH افزایش می یابد. اگر مدت زیادی آب اکسیژنه را در انبار نگهداری کنند، کاملاً تجزیه و تبدیل به آب می گردد.
 
 
 
این محصول به دلیل بی ثباتی معمولا با یک تثبیت کننده در یک محلول ضعیف اسیدی ذخیره می شود. در اثر حرارت آب اکسیژنه ممکن است انفجار رخ دهد. سرعت تجزیه آب اکسیژنه در غیاب کاتالیزور بسیار ملایم و آرام است ولی در حضور فلزاتی مانند پلاتین، نقره و یا ترکیباتی چون منیزیم دی اکسید واکنش شدت می گیرد و به همین دلیل آب اکسیژنه را در ظروف غیر فلزی به همراه یک پایدار کننده مانند اوره نگهداری می کنند. برای پایدار کردن، آن را با موادی از قبیل اسيد فسفریک، اسيد سیتریک و گلیسرول که خاصیت ضد کاتالیزوری دارند، مخلوط می کنند. خاصیت اکسید کنندگی آب اکسیژنه به علت سهولت آزاد شدن يک اتم اکسیژن فعال است. 
هیدروژن پراکسید تنها عامل ضد باکتریایی است که تنها از آب و اکسیژن تشکیل شده است  و شایع ترین پراکسید معدنی است. هیدروژن پراکسید در جهان امن ترین سطح ضد عفونی کننده موثر طبیعی در نظر گرفته شده است. پراکسید هیدروژن در اثر واکنش با مواد آلی، به آب و اکسیژن تجزیه می شود.  
 
گریدهای پراکسید هیدروژن
این ماده به صورت دو گرید آزمایشگاهی و صنعتی به بازار عرضه می گردد، و گرید صنعتی با توجه به صنایع و نیازهای مختلف به دو دسته غذایی و صنعتی تقسیم بندی می شود:
- گرید صنعتی(صنایع مختلف): اکثرا پراکسید هیدروژن برای استفاده صنعتی ساخته شده است. گرید صنعتی این ماده حاوی فلزات سنگین بسیار خطرناک و سایر مواد مضر و تثبیت کننده هایی است که می توانند به طور دائمی در بافت های چربی بدن انسان اختلال ایجاد کنند. بنابراین گرید صنعتی از گرید غذایی جدا شده است. گرید صنعتی آب اکسیژنه در طبیعت با اثر نور خورشید در آب و حتی در عسل تشکیل شده است.
- گرید صنعتی(صنایع غذایی): تولید پراکسید هیدروژنی غذایی هزینه بسیار بالایی دارد. پراکسید هیدروژن غذایی فقط با غلظت 35 و 50 درصد تولید می شود. نوتروفیل های موجود در بدن انسان نیز هیدروژن پراکسید را به عنوان اولین خط دفاعی در برابر سموم، انگل ها، باکتری ها، ویروس ها و مخمر تولید می کنند.  
- گرید آزمایشگاهی: برای انجام آزمایش های تحقیقاتی و پژوهشی و در واکنش های مختلف شیمیایی استفاده می شود. 
 
 

تهیه هیدروژن پر اکسید
از هیدرولیز آمونیوم پر سولفات که خودش توسط الکترولیز محلول آمونیوم بی سولفات (NH4HSO4) در سولفوریک اسید به دست آمده، آب اکسیژنه به صورت زیر تهیه می شود:
 
 
 
عملیات تولید هیدروژن پر اکسید توسط آنتراکینون در سال 1936 رسمی و در سال 1939 ثبت شد. امروزه پراکسید هیدروژن تقریبا به طور انحصاری توسط فرآیند اتو اکسیداسیون آنتراکینون ساخته می شود و یکی از مشتقات آنتراکینون که در طول چرخه فرآیند است که به عنوان حامل واکنش عمل می کند، سپس آب اکسیژنه خام از طریق این فرآیند استخراج، خالص سازی و تلغیظ می گردد. پس از افزودن تثبیت کننده مناسب، به عنوان یک محصول مایع به بازار عرضه می گردد. 
 
 
 
فرآیند تولید هیدروژن پر اکسید به طور مستقیم از عناصر، برای سال ها مورد توجه بوده است. سنتز مستقیم دشوار است، زیرا واکنش ترمودینامیکی هیدروژن با اکسیژن به تولید آب کمک می کند. پراکسید هیدروژن در آب های سطحی، آب های زیرزمینی و در جو وجود دارد. این ماده بر روی نور و یا فعالیت کاتالیزوری طبیعی با مواد موجود در آب تشکیل می شود. آب دریا 0.5 تا 14 میکروگرم در لیتر، آب شیرین 1 تا 30 میکروگرم در لیتر و هوا 0.1 تا 1 قسمت در میلیارد حاوی پراکسید هیدروژن هستند.
 
جدول دانسیته محلول آبی هیدروژن پر اکسید
 

Temperature (°C)

Density (G/Cm3)

H2O2 (W/W)

15

1.0095

3%

20

1.10

27%

20

1.13

35%

20

1.20

50%

20

1.29

70%

20

1.33

75%

20

1.42

96%

20

1.43

98%

20

1.45

100%

 

کاربرد هیدروژن پراکسید

این محصول در دو گرید صنعتی و آزمایشگاهی عرضه می شود که با توجه به غلظت های مختلف خود، کاربردهای بسیاری دارد. از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
 - به صورت یک اکسنده قوی یا احیا کننده در محیط های بازی و اسیدی مورد استفاده قرار می گیرد.
 - برای حذف مواد آلی و معدنی در آب استخر به کار می رود تا در مصرف آب صرفه جویی شود.
 - برای سوخت موشک ها به عنوان یک اکسیدان مورد استفاده قرار می گیرد.
 - برای حذف رنگ یا بی رنگ کردن پنبه، پشم گوسفند، عاج، کاغذ، روغن، ابریشم، صابون، واکس، کتان، کنف، پر و غیره به کار می رود.
 - در ساخت و تولید برخی ازمواد شیمیایی نظیر(پراسیدهای آلی، نرم کننده های صنعتی، گلیسیرین و غیره) کاربرد دارد.
 - در ساخت خمیر دندان برای تمیز کردن و سفید کردن دندان استفاده می شود. 
 - دارای خاصیت بوزدایی است به همین علت در ساخت برخی داروهایی که جهت درمان زخم های بدبو است، استفاده می شود.
 - در صنعت داروسازی به عنوان داروی هموستاتیک و از بین برنده پاتوژن ها ، کاربرد دارد.
 - در درمان بیماری هایی ازقبیل آسم، دیابت، درد های عضلانی، مفصلی، میگرن و غیره نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
 - آب اکسیژنه صنعتی جهت رنگ بری و ضد عفونی کردن در صنایع مختلف کاربرد دارد.
 - با توجه به خواص اکسیداسیون آن، در فرمولاسیون سفید کننده، در ضد عفونی کننده ها و تولید لوازم آرایشی و دارویی استفاده می شود.
 - به عنوان یک عامل سفید کننده در تولید خمیر کاغذ کاربرد دارد.
 - به عنوان یک معرف برای سنتز شیمیایی، در سم زدایی و تصفیه آب و فاضلاب استفاده می شود.
 - برای کاربردهای پالپ، نساجی و محیط زیست مورد استفاده قرار می گیرد.
 - دارای مزایایی از جمله درمان اچ آی وی و درمان سرطان است.
 

 

اب اکسیژنه...
ما را در سایت اب اکسیژنه دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : hydrogen-peroxidea بازدید : 249 تاريخ : جمعه 16 آذر 1397 ساعت: 6:44